محمدرضا مرشدلو

گل راعی ).sp Hypericum )یکی از پرکاربردترین گیاهان دارویی جهان است. ویژگیهای رشدی و فیتوشیمیایی گیاه تحت تأثیر دو عامل ژنتیک و محیط است، ازاینرو در این پژوهش خصوصیات رشدی، میزان اسانس، فنل کل و قابلیت آنتیاکسیدانی جمعیت های مختلف سه گونه گل راعی ).L scabrum. H ،Spach. & Jaub asperulum. H و vermiculare. H )ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که تنها صفت ارتفاع ساقه گل دهنده تحت تأثیر نوع گونه قرار گرفت و سایر صفات اندازه گیری شده تحت تأثیر نوع گونه و جمعیت قرار نگرفتند. ولی اثر متقابل گونه و جمعیت بر تمام صفات معنی دار بود. به طوری که بیشترین طول ساقه گل دهنده )7/77 سانتیمتر(، وزن گل و برگ )4 /42 گرم(، وزن ساقه )9/30 گرم(، وزن بوته )6/65 گرم(، میزان اسانس )43 /0 ،)%فنل کل )9/204 میلیگرم گالیک اسید در گرم عصاره خشک( و قابلیت آنتی اکسیدانی )میکروگرم عصاره خشک در میلی لیتر( به ترتیب متعلق به گونه 4 ،H. asperulum گونه 4 ،H. asperulum گونه 4 ،H. scabrum گونه 3 ،H. asperulum گونه 5 شماره های جمعیت scabrum. H ،6 گونه vermiculare. H و 5 گونه asperulum. H بود. همبستگی مثبت و معنی داری بین وزن ساقه، وزن گل و برگ و وزن بوته با میانگین بارندگی سالیانه رویشگاه، بین درصد اسانس با فسفر خاک و میانگین دمای سالیانه رویشگاه و بین هدایت الکتریکی خاک رویشگاه با قابلیت آنتی اکسیدانی عصاره و نیز همبستگی منفی بین درصد اسانس با ماده آلی خاک رویشگاه مشاهده گردید. صفات وزن ساقه، وزن گل و برگ و وزن بوته بیشترین واریانس را بین جمعیت های متعلق به یک گونه داشتند، ازاینرو صفات مطلوبی برای تفکیک جمعیتها شناخته شدند. به طور کلی نمی توان یکی از جمعیت ها را نسبت به بقیه برتر دانست، زیرا با توجه به نوع صفت، جمعیت برتر متفاوت بود. بنابراین برای دستیابی به جمعیت برتر باید تمام جمعیت های سه گونه مذکور در شرایط یکسان کشت شده و با هم مقایسه شوند