استفاده مطلوب و هدفمند از فناوری می تواند نقش بسزایی در بهبود کیفیت آموزش زبان انگلیسی داشته باشد. در این پژوهش، ضمن بررسی تأثیر واقعیت مجازی و واقعیت افزوده بر یادداری واژگان انگلیسی در دو سطح درک و تولید، نظرات و رویکرد دانش آموزان ایرانی نیز در خصوص استفاده از این دو بستر آموزشی مورد مطالعه قرار گرفته است. برای این منظور، نمونه ای از 48 دانش آموز پسر ایرانی از یک دبیرستان در آذربایجان شرقی انتخاب و به سه گروه شامل دو گروه آزمایش و یک گروه گواه تقسیم شدند. هر گروه آزمایش بر اساس محتوای خاصی که توسط پژوهشگران طراحی و تدوین شده بود، آموزش داده شدند و گروه گواه بر اساس چهارچوب رایج و متداول مدارس آموزش دید. پس از هشت جلسه آموزشی، دو پس آزمون، یکی در قالب پرسش های چندگزینه ای و دیگری در قالب تکمیل عبارات ناقص، برای ارزیابی یادداری دریافتی و تولیدی واژگان اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پس آزمون ها، تجزیه و تحلیل یک طرفه واریانس، و برای تحلیل داده های مصاحبه، تحلیل محتوای مضمونی به کار گرفته شد. نتایج تحلیل داده های کمی نشان داد که تأثیر واقعیت مجازی و واقعیت افزوده از نظر آماری بر یادداری دریافتی واژگان معنی دار است. با این حال، در یادداری تولیدی واژگان، این تأثیر مثبت صرفاً برای واقعیت افزوده مشاهده شد. تحلیل داده های مصاحبه در دو مقوله عمده مزایا و چالش های استفاده از این دو بستر آموزشی مورد بحث قرار می گیرد. یافته های پژوهش حاضر می تواند برای معلمان، طراحان برنامه درسی و تهیه کنندگان مطالب درسی مفید باشد.
