مشخصات پژوهش

عنوان	تاثیر کاربرد کودهای شیمیایی، سبز و ورمی کمپوست بر عملکرد دانه، کمیت و کیفیت روغن کلزا
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	روغن دانه، کشاورزی پایدار، کلزا، کود آلی، کود سبز.
چکیده	مقدمه و هدف: اگرچه در سیستم های کشاورزی مرسوم، کاربرد کودهای شیمیایی باعث افزایش تولید شده ولی استفاده طولانی مدت از آن ها منجر به کاهش کارایی عناصر غذایی، آلودگی آب و خاک، فرسایش خاک و اسیدی شدن خاک ها شده است. به منظور کاهش پیامدهای کودهای شیمیایی، توسعه سیستم های کشاورزی پایدار از جمله استفاده از کودهای سبز و آلی مورد توجه قرار گرفته اند. به طور کلی هدف از این پژوهش بررسی اثرات روش های مختلف حاصلخیزی خاک بر صفات کمی و کیفی گیاه کلزا بود. مواد و روش ها: این آزمایش بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در شهرستان میاندوآب در سال های 1398 و 1399 اجرا گردید. تیمارها شامل شاهد (عدم کاربرد کود)، کاربرد کود شیمیایی، کشت خالص جو (Hordeum vulgare L.)، کشت خالص نخود فرنگی (Pisum sativum L.)، 75 درصد نخود فرنگی+ 25 درصد جو، 50 درصد نخود فرنگی+ 50 درصد جو و 25 درصد نخود فرنگی+ 75 درصد جو و ورمی کمپوست بودند. مرحله اول شامل کشت گیاهان جو و نخود فرنگی به صورت خالص و مخلوط به عنوان کود سبز و سپس برگرداندن آن ها به خاک بود. مرحله دوم هم شامل کشت گیاه کلزا بود. صفاتی از قبیل ارتفاع بوته، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، وزن کل ، شاخص برداشت، درصد روغن، عملکرد و ترکیبات روغن دانه کلزا مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که همه صفات کلزا مورد مطالعه به جز شاخص برداشت تحت تأثیر معنی دار تیمارها قرار گرفتند. بیشترین تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و بیولوژیک با کاربرد کود شیمیایی بدون تفاوت معنی دار با تیمار کود سبز 50 درصد نخود فرنگی+ 50 درصد جو بدست آمد. علاوه بر این، بیشترین میزان درصد و عملکرد روغن در تیمار کود سبز 50 درصد نخود فرنگی+ 50 درصد جو بدست آمد و بعد از آن در تیمار کود سبز 75 درصد نخود فرنگی+ 25 درصد جو مشاهده شد. آنالیز شیمیایی روغن دانه مشخص کرد در همه تیمارها اولئیک اسید، لینولئیک اسید و پالمیتیک اسید غالب ترین ترکیبات روغن دانه بودند. به طوری که، بیشترین درصد اسید اولئیک (43/92) با کاربرد کود سبز 50 درصد نخود فرنگی+50 درصد جو حاصل شد. همچنین بیشترین درصد لینولئیک اسید (07/6) با کاربرد کود آلی ورمی کمپوست مشاهده شد. در حالی که بیشترین درصد پالمیتیک اسید (38/3) به تیمار کود سبز 2
پژوهشگران	علی استادی (نفر پنجم)، شیرین خوشخوان (نفر چهارم)، فریبرز شکاری (نفر سوم)، محمد حقانی نیا (نفر دوم)، عبدالله جوانمرد (نفر اول)