مشخصات پژوهش

عنوان	تعین آستانه تحمل شوری گونه Mentha suaveolens Ehrh. تحت کاربرد گاما آمینو بوتیریک اسید (GABA)
نوع پژوهش	مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها	Plant biomass, Environmental stresses, Functional characteristics, Principal component analysis (PCA).
چکیده	سابقه و هدف: تنش شوری همواره به عنوان یک مسئله جدی در سراسر جهان مخصوصاً در مناطق خشک و نیمه خشک، فرایندهای فیزیولوژیکی و متابولیت­های ثانویه گیاهان دارویی را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. گونه دارویی نعناع آناناسی (Mentha suaveolens Ehrh.) با پراکنش در مراتع مرطوب شدیداً تحت تأثیر افزایش شوری محیط و بهره­برداری بی­رویه قرارگرفته است. لذا بهبود یا حفظ کیفیت و کمیت متابولیت­های آن تحت شرایط طبیعی یا کشت و آبیاری با آب­های نامتعارف شور به کمک روش های مدرن مؤثر ضروری به نظر می رسد. امروزه کاربرد انواع اصلاحگرها و آمینواسیدها مانند گاما آمینو بوتیریک اسید (GABA) که یک مولکول زیستی نشانگر القاکننده تحمل در فرآیندهای مختلف فیزیولوژیکی گیاه است، برای تعیین شرایط بهینه و بهبود عملکرد گیاهان تحت تنش معرفی شده است که مدل­سازی و ارزیابی این اثرات نتایج دقیق تری را ارائه خواهد داد. مواد و روش ها: در این پژوهش تأثیر غلظت های 0 تا 4/2 میلی مولار GABA بر متابولیت های ثانویه و خصوصیات فیزیولوژیکی گونه نعناع آناناسی تحت سطوح شوری 0 تا 150 میلی مولار نمک طعام (NaCl) تحت شرایط گلخانه در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1401 مورد ارزیابی قرار گرفت. در انتهای دوره آزمایش خصوصیات فیزیولوژیکی مانند عملکرد زی­توده، رطوبت نسبی اندام های هوایی و متالبولیت­های ثانویه گیاه از جمله محتوای کل فلاونوئیدها، فنل­ها، فعالیت مهار رادیکال DPPH، محتوای پرولین، مالون­دی­آلدئید (MDA)، کاروتنوئیدها، محتوای کلروفیل و مقدار اسانس مورد ارزیابی قرار گرفت. برای داده­های به دست آمده، آنالیز آماری و تجزیه وتحلیل مؤلفه های اصلی (PCA) انجام شد. نتایج: تنش شوری به طور اجتناب ناپذیری ویژگی هایی مانند وزن خشک ریشه و اندام هوایی، محتوای اکسید پیپریتنون، محتوای نسبی آب، محتوای رنگ دانه و حداکثر عملکرد کوانتومی PSII (Fv/Fm) را کاهش داد. اما محتوای مالون­دی­آلدئید (MDA) و فلاونوئید کل و فعالیت مهار رادیکال DPPH تحت شوری افزایش یافت. از سویی کاربرد GABA تا حدودی اثرات منفی تنش شوری را کاهش داد. بیش ترین تغییرات تحت سطوح بالاتر شوری (150 میلی مولار) و GABA (4/2 میلی­مولار) مشاهده شد. آنالیز PCA 58/90 درصد تغییرات را تحت تأثیر سطوح مختلف تیمارها توجیه نمود. بر این اساس فعالیت DPPH، اکسید پیپریتنون و محتوای اسانس به تر
پژوهشگران	فیلیپو مگی (نفر چهارم)، حسین احمدی (نفر سوم)، حبیب فرهادی (نفر دوم)، محمدرضا مرشدلو (نفر اول)